Những ai thường xuyên theo dõi bóng đá chuyên nghiệp hẳn không còn xa lạ với Ngoại hạng Anh. Đây là giải đấu được săn đón bậc nhất bởi sự kịch tính và hấp dẫn trong mỗi vòng đấu. Vậy lịch sử hình thành giải là gì và có những câu lạc bộ mạnh nào đang tham dự?
Toàn cảnh về Ngoại hạng Anh
Ngoại hạng Anh hay Premier League được tổ chức hàng năm bắt đầu từ tháng 8 đến tháng 5 năm sau. Tuy vậy nhưng vẫn có fan bóng đá chưa biết rõ thể thức, cách tính điểm và quy định xuống hạng của giải.
Thể thức
Ngoại hạng Anh là giải đấu chuyên nghiệp và cao cấp nhất của xứ sở sương mù có sự góp mặt của 20 câu lạc bộ. Họ thi đấu tất cả 38 vòng đấu trong mỗi mùa giải gồm 19 lượt trên sân khách và 19 lượt trên sân nhà. Các trận cầu tại đây thường diễn ra vào cuối tuần, cũng có một số trận được tổ chức ở giữa tuần.
Cách tính điểm
Theo quy định của ban tổ chức Ngoại hạng Anh, đội thắng trận giành được 3 điểm, thua không tính và mỗi đội nhận 1 điểm nếu hoà nhau. Tất cả các câu lạc bộ được xếp hạng dựa vào tổng điểm, nếu có hai đội bằng điểm thì sẽ xét tiếp hiệu số bàn thắng thua và số pha lập công ghi được. Sau 38 vòng đấu, đội nào nhiều điểm nhất sẽ trở thành nhà vô địch giải.
Quy định xuống hạng
Cuối mùa, 3 câu lạc bộ nằm cuối bảng xếp hạng sẽ chuyển xuống chơi cho giải hạng Nhất. Đồng thời, 2 đội mạnh nhất của giải này sẽ lên đá cho Premier League mùa sau. Đội còn lại cũng giành tấm vé thăng hạng chỉ khi chiến thắng trận play-off (giữa các đội từ thứ 3 đến thứ 6 ở mùa trước).
Quá trình hình thành và phát triển của Ngoại hạng Anh
Premier League đã trải qua hành trình đầy thăng trầm để có được như ngày hôm nay.
Bối cảnh
Vào những thập niên 70 và 80 của thế kỷ trước, nền bóng đá của nước Anh đứng trước nguy cơ lụi tàn. Các câu lạc bộ thuở bấy giờ đều gặp khó khăn về tài chính khiến cho cơ sở vật chất trở nên lạc hậu, sân vận động xuống cấp. Cũng từ đó, nhiều người hâm mộ có hành vi quá khích, dùng bạo lực với người xung quanh và cả cầu thủ.
Tình thế dần nghiêm trọng hơn khi họ bắt đầu tấn công mọi người vì tình yêu cuồng nhiệt cho đội bóng của mình. Đỉnh điểm là việc bạo loạn trong trận chung kết cúp C1 châu Âu năm 1985 giữa Liverpool và Juventus tại SVĐ Heysel làm 39 người thiệt mạng.
Bởi lý do đó mà các CLB Anh bị cấm thi đấu tại Champions League trong 5 năm sau thảm họa Heysel. Trước tình hình này, một đề xuất phương pháp cải cách được đưa ra để các cầu thủ có cơ hội phát triển và cạnh tranh ở đấu trường châu Âu. Đó chính là tiền đề cho sự ra đời của Ngoại hạng Anh.
Thời điểm Ngoại hạng Anh được hình thành
Vào ngày 27/5/1992, các đội đang tham gia giải hạng Nhất đã quyết định thành lập FA Premier League dựa theo bản hiệp ước. Giải đấu hoạt động riêng biệt với các giải hạng Nhất, Hai và Ba trong hệ thống Football League, vì vậy mới có tên gọi là “ngoại hạng”. Điều cũng đồng nghĩa với việc họ có thể ký kết hợp đồng tài trợ và phát sóng tuỳ ý,
Ở mùa giải đầu, giải siêu hạng gồm 22 câu lạc bộ tham gia và đến năm 1995, con số giảm còn 20 theo yêu cầu của FIFA. Năm 2006, liên đoàn này mong muốn các giải vô địch quốc gia giảm số lượng đội xuống còn 18 nhưng Ngoại hạng Anh kiên quyết phản đối và duy trì 20 đội cho đến nay.
Quy mô phát triển
Do hoạt động độc lập nên Premier League ngày càng lớn mạnh, nguồn tài chính khổng lồ từ quảng cáo, chuyển nhượng… đổ vào như nước. Chính điều này cũng là động lực để các đội và cầu thủ hoạt động năng nổ. Các câu lạc bộ mở lò đào tạo trẻ với hy vọng cho ra đời nhiều cầu thủ tài năng để nâng cao thành tích.
Hiện tại Ngoại hạng Anh đã được phát sóng rộng rãi ở 212 vùng lãnh thổ với khoảng 4,7 tỷ lượt theo dõi qua truyền hình. Theo ghi nhận, ở mùa giải 2014/15, Premier League thu hút khoảng 36 nghìn khán giả đến sân, đứng thứ 2 chỉ sau Bundesliga trong top giải bóng đá chuyên nghiệp.
Sự kịch tính của mỗi trận đấu đã khiến cho giải ngày càng được yêu thích. Vì vậy mà báo chí thế giới luôn quan tâm đến các tình hình của những câu lạc bộ tham gia Premier League.
Top câu lạc bộ vô địch Ngoại hạng Anh nhiều nhất
Premier League đã trải qua 32 mùa giải với sự góp mặt của 50 câu lạc bộ khác nhau. Nhưng thực sự chạm tay vào ngôi vương chỉ có 7 đội bóng với số lần vô địch như sau:
Manchester United – 13 lần
Quỷ đỏ hiện đang là đội có số lần vô địch Ngoại hạng Anh nhiều nhất, thậm chí bỏ xa đương kim vô địch là Manchester City. Lần gần nhất câu lạc bộ này nâng cao chiếc cúp bạc là vào mùa giải 2012 – 2013 do HLV Sir Alex Ferguson dẫn dắt.
Thành công của MU dưới thời Sir Alex bắt nguồn từ nhiều yếu tố nhưng quan trọng nhất vẫn là về sự quản lý và triết lý nhất quán. Tuy nhiên, kể từ khi ông nghỉ hưu, đội bóng này đã gặp rất nhiều khó khăn và chưa thể nâng cao thành tích của mình.
Manchester City – 8 lần
Đội vô địch Ngoại hạng Anh nhiều thứ nhì là nửa xanh thành Man. The Citizens cũng trở thành câu lạc bộ đầu tiên vô địch 4 lần liên tiếp từ mùa giải 2020 – 2021 đến 2023 – 2024. Sự kết hợp giữa tài chính mạnh, tầm nhìn dài hạn và triết lý bóng đá của Pep Guardiola đã giúp CLB gặt hái thành tích đáng kinh ngạc.
Chelsea – 5 lần
Ngoài hai câu lạc bộ trên, Chelsea cũng là một trong những ông lớn tham gia vào cuộc đua ngôi vô địch kể từ khi được mua lại vào năm 2004. Sự kết hợp giữa nguồn đầu tư mạnh mẽ và những chiến lược gia hàng đầu đã giúp The Blues tạo ra thành tích ấn tượng. Đây cũng là câu lạc bộ được nhắc đến nhiều nhất ở đầu thế kỷ thứ 21.
Arsenal – 3 lần
Ở kỷ nguyên mới của Ngoại hạng Anh, Arsenal đã có 3 lần chạm tay vào chiếc cúp vô địch. Tuy nhiên, thành tích gây ấn tượng nhất phải kể đến mùa giải 2003 – 2004 dưới sự dẫn dắt của HLV Arsene Wenger, đội bóng đã bất bại suốt 38 vòng đấu.
Tuy nhiên, kể từ đó đến nay thì The Gunners vẫn chưa thể nâng cao thành tích của mình do mất đi nhiều trụ cột. Ngoài ra, họ còn phải cạnh tranh với các đội bóng mạnh như Man City hay Liverpool nên khiến việc này càng thêm phần khó khăn.
Blackburn Rover – 1 lần
Năm 1995, Blackburn Rover lần đầu tiên giành ngôi vô địch và cũng là lần duy nhất cho đến thời điểm hiện nay. Vào mùa giải đó, cuộc cạnh tranh diễn ra vô cùng quyết liệt nhưng phải đến vòng đấu cuối, câu lạc bộ này mới thật sự chiến thắng.
Leicester City – 1 lần
Bầy cáo chính thức nhận danh hiệu vô địch Ngoại hạng Anh lần đầu tiên trong lịch sử đội bóng vào mùa giải 2015 – 2016. Chiến thắng này thật khó tin nhưng nó hoàn toàn xứng đáng cho câu lạc bộ sở hữu 81 điểm và chỉ để thua 3 trận sau 38 vòng đấu.
Liverpool – 1 lần
Kể từ khi giải được thành lập đến nay, Liverpool cũng chỉ nhận danh hiệu vô địch một lần ở mùa giải 2019 – 2020. Đây cũng là thời điểm đỉnh cao nhất của đội bóng với các thế hệ như Henderson, Sadio Mane, Mohamed Salah… dưới thời HLV Jurgen Klopp.
Kết luận
Như vậy là các thông tin xoay quanh Ngoại hạng Anh đã được Zbet bật mí toàn bộ trong bài. Hy vọng nhờ đó, fan hâm mộ cũng đã hiểu thêm về lịch sử hình thành và quá phát triển nên giải đấu này.